ગોંડલ નરેશ ભગવતસિંહ, ભગા બાપુ : gonadal Naresh bhagavatsinh, bhaga bapu

By SB KHERGAM -

 ગોંડલ નરેશ ભગવતસિંહ, ભગા બાપુ : gonadal Naresh bhagavatsinh, bhaga bapu

         ગોંડલનરેશ ભગવતસિંહ ( ૧૮૬૫ -૧૯૪૪ )

        સાંસ્થાનિક ગુજરાતના કેટલાક શાસકોનું આજે ય પ્રજા આદરપૂર્વક સ્મરણ કરે છે તે  પૈકીના એક ગોંડલનરેશ ભગવતસિંહ સંગ્રામસિંહ જાડેજાનો આજે જન્મદિવસ છે .

         ધોરાજીમાં જન્મેલા ભગવતસિંહ માત્ર ૪ વર્ષની વયે ગોંડલના બાળરાજા બન્યા હતા ,તેજસ્વી શેક્ષણિક કારકિર્દી ધરાવતા ભગવતસિંહના હાથમાં ૧૮૮૪મા ગોંડલ રાજ્યના સત્તાના સુત્રો આવ્યા  ત્યારથી લઇ લાગલગાટ ૭૫ વર્ષ સુધી ગોંડલ રાજ્યનું નેતૃત્વ કર્યું હતું ,જે કદાચ ભારતના વહીવટી ઇતિહાસમાં કીર્તિમાન હોઈ શકે !

          પોણી સદીના શાસનકાળમાં ભગવતસિંહે "સર્વજન હિતાય ,સર્વજન સુખાય :" નો આદર્શ ચરિતાર્થ કર્યો હતો .તેમના માટે કહેવાતું કે બીજા દેશી રાજ્યો કયો નવો કર નાંખવો તેનો વિચાર કરતા રહે છે

ત્યારે ગોંડલ રાજ્ય કયો કર રદ કરવો તે વિષે વિચારતું હતું .

           ભગવતસિંહ રાજ્યના કિસાનોને " સોનાના ઝાડ" કહેતા હતા .કૃષિ ઉપરાંત શિક્ષણ ,બાંધકામો ,બાગ-બગીચાઓનું નિર્માણ ,રેલ્વે લાઈન અને વાહનવ્યવહાર વગેરે દિશામાં તેમના શાસનમાં અભૂતપૂર્વ વિકાસ થયો હતો .

   .      શિક્ષણ અને સશોધનમાં ઊંડી રુચિ ધરાવતા ભગવતસિંહે " દિ જર્નલ ઓફ એ વિઝિટ ટુ ઇંગ્લેન્ડ " અને " એ હિસ્ટરી ઓફ આર્યન મેડીકલ સાયન્સ " જેવા ગ્રંથો લખ્યા છે ."ભગવત ગો મંડળ "ના  પ્રેરક -પ્રયોજક તરીકે પણ તેઓ ચિરસ્મરણીય રહેશે .

            દેશ-વિદેશની યુનિ.ઓ અને બ્રિટીશ સરકારે ભગવતસિંહની સંશોધનપ્રવુતિઓ અને પ્રજાકલ્યાણની ભાવનાને અનેકવાર સન્માની હતી .ગોંડલમાં ભગાબાપુ તરીકે પ્રસિદ્ધ થયેલા ભગવતસિંહજીનું ૯ માર્ચ ૧૯૪૪ના રોજ અવસાન થયું હતું .

લેખક : અરુણ વાઘેલા

સૌજન્ય : દિવ્ય ભાસ્કર, અમદાવાદ,૨૪ ઑક્ટોબર ૨૦૧૮

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

ગુજરાતનું ભૂપૃષ્ઠ|Geography of Gujarat

By SB KHERGAM -
Image
             ગુજરાતનું ભૂપૃષ્ઠ| Geography of Gujarat પ્રાચીન સમયમાં ગુજરાતના વિવિધ ભાગો નીચેનાં નામે ઓળખાતા : (1) ‘આનર્ત‘ : તળગુજરાતનો ઉત્તરનો ભાગ (2) ‘લાટ‘ : હાલના ગુજરાતનો મધ્ય અને દક્ષિણનો ભાગ (3) ‘સુરાષ્ટ્ર‘ : હાલના સૌરાષ્ટ્રનો દ્વિપકલ્પીય ભાગ ભૂપૃષ્ઠ : ભૂપૃષ્ઠની ર્દષ્ટિએ ગુજરાતના ચાર વિભાગો છે : (1) ગુજરાતનો દરિયાકિનારો તથા રણવિસ્તાર (2) ગુજરાતનાં મેદાનો (3) સૌરાષ્ટ્રનો ઉચ્ચ પ્રદેશ અને (4) ગુજરાતના ડુંગરાળ પ્રદેશો. (1) ગુજરાતનો દરિયાકિનારો તથા રણવિસ્તાર : દરિયાકિનારો : ભારતના કુલ દરિયા-કિનારાનો આશરે ત્રીજો ભાગ ગુજરાત ધરાવે છે. દમણગંગા અને તાપી વચ્ચેનો દરિયાકિનારો કાદવકીચડનો બનેલો છે. ‘સુવાલીની ટેકરીઓ‘ને નામે ઓળખાતો તાપીનો ઉત્તર કિનારો રેતાળ ટેકરીઓનો બનેલો છે. તાપીથી ખંભાત સુધીનો કિનારો ખાંચાખૂંચીવાળો છે. ખંભાતના અખાતમાં અલિયાબેટ અને પીરમ બેટ છે. ભાવનગર નજીક સુલતાનપુર અને જેગરી બેટ છે. દક્ષિણ સૌરાષ્ટ્રના કિનારે દીવ, સિયાલ અને સવાઈ બેટ છે. સૌરાષ્ટ્રના પશ્ચિમ કિનારે બેટ દ્વારકા, નોરા બેટ અને ભેડા બેટ છે. બેટ દ્વારકાથી કચ્છના નાના રણ સુધીનો કિનારો ખાં...
Read more

અડાલજની વાવ વિશે

By SB KHERGAM -
 અડાલજની વાવ વિશે - અડાલજ સ્ટેપવેલ, જેને રૂડાબાઈ સ્ટેપવેલ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે ગુજરાતના ગાંધીનગર શહેરની નજીક અડાલજ શહેરમાં આવેલું છે અને તેનું નિર્માણ વાઘેલા વંશના રાણા વીર સિંહ દ્વારા 1498માં કરવામાં આવ્યું હતું. - અડાલજ જેવા પગથિયાં એક સમયે ગુજરાતના અર્ધ-શુષ્ક પ્રદેશો માટે અભિન્ન હતા, જે વિવિધ ઉપયોગો માટે પાણી પૂરું પાડતા હતા અને તહેવારો અને ધાર્મિક વિધિઓનું આયોજન કરતા હતા. - અડાલજ પાંચ માળનું ઊંડું છે, જેમાં દરેક માળ લોકો એકઠા થઈ શકે તેટલો મોટો છે, અને તે હિંદુઓ દ્વારા બાંધવામાં આવેલા પગથિયાના કૂવાના ઇતિહાસને શ્રદ્ધાંજલિ માનવામાં આવે છે. - કૂવાનું માળખું સોલંકી સ્થાપત્ય શૈલીમાં બાંધવામાં આવ્યું છે, જેમાં ફૂલો, ગ્રાફિક્સ, હિન્દુ અને જૈન દેવતાઓ, હાથીઓ અને રોજિંદા જીવનના દ્રશ્યોની જટિલ કોતરણી છે. - અડાલજ સ્ટેપવેલ રાણા વીર સિંહ, તેની વિધવા રાણી રુદાબાઈ અને તેને હરાવીને મારી નાખનાર મુસ્લિમ રાજા મેહમુદ બેગડાની દુ:ખદ પ્રેમકથા સાથે જોડાયેલ છે. - અમદાવાદ શહેરની ઉત્તરે 11 માઈલ દૂર આવેલા ગાંધીનગર શહેરમાં અડાલજ એક લોકપ્રિય પ્રવાસી આકર્ષણ છે.
Read more

Rajpipla sports news : રાજપીપળાની દીકરી ફલક વસાવા‘વિશ્વફલક’ઉપર ઝળકી : ગુજરાત ગાર્ડિયન

By SB KHERGAM -
Image
 Rajpipla sports news : રાજપીપળાની દીકરી ફલક વસાવા‘વિશ્વફલક’ઉપર ઝળકી : ગુજરાત ગાર્ડિયન  રબર જેવું શરીર ધરાવતી રાજપીપલાની ગુજરાતની સૌથી નાની વયની ગોલ્ડન ગર્લ છે, જેને અગાઉ રાષ્ટ્રીયકક્ષાની ટ્રેમ્પોલિન જીમાસ્ટિક સ્પર્ધામાં ગોલ્ડ મેડલ જીત્યો હતો. ભારતના પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામે કહ્યું હતું કે, "તમારી પહેલી સફળતા પછી આરામ ના કરો કેમ કે તમે બીજી વખત અસફળ થશો તો ઘણા બધા હોઠ એવું કહેશે કે તમારી પ્રથમ સફળતા માત્ર એક સામાન્ય પ્રયાસ હતો.”  ફલકે પોતાના ફિલ્ડમાં શ્રેષ્ઠ બનવા માટે સર્વશ્રેષ્ઠ પ્રયાસો કર્યા. ચીન ખાતે યોજાયેલી “છઠી ટ્રેમ્પોલિન એશિયન ચેમ્પિયનશીપ ૨૦૨૪" આંતરરાષ્ટ્રીય સ્પર્ધામાં ભાગ લઈને ફલકે સાબિત કરી બતાવ્યું કે, સતત પ્રયાસોથી પરિણામ મળે છે. આ તો માત્ર શરૂઆત છે. જીવન હોય કે રમતનું મેદાન, હાર-જીત તો એક સિક્કાના બે પાસા છે.  સ્વામી વિવેકાનંદ પણ કહ્યું હતું કે, "એકવાર હાર્યા બાદ ફરીથી પ્રયત્ન કરવામાં ડરશો નહીં, કેમકે આ વખતની શરૂઆત શૂન્યથી નહીં પણ અનુભવથી થશે." ભારત દેશનું પ્રતિનિધિત્વ કરતી રાજપીપલાની કુ.ફલક ચંદ્રકાંત વસાવાએ ચીનના હોંગકોંગ ખાતે યોજાયેલી સ...
Read more